16 Tachwedd 2009
Mae nofel a gafodd ganmoliaeth uchel yn Eisteddfod Genedlaethol Y Bala 2009 yn awr wedi ei chyhoeddi.
Yr oedd Sian Owen, cyfieithydd o Ynys Môn, wedi anfon ei nofel Mân Esgyrn i gystadleuaeth Gwobr Goffa Daniel Owen lle gwnaeth gryn argraff ar y beirniaid.
Disgrifiodd un ohonynt, Geraint Vaughan Jones, yr awdur fel "arddulliwr gorau'r gystadleuaeth" gan ddweud:
"Mae ei gallu i lunio cymariaethau ffres a dychmygus yn rhywbeth i ryfeddu ato."
Anallu i ddatblygu cymeriadau oedd ei hunig wendid yn ei olwg ef.
Yn ail
Yr oedd y ddau feirniaid arall, John Rowlands a Rhiannon Lloyd, yr un mor ganmoliaethus wrth osod Mân Esgyrn yn ail yn y gystadleuaeth gan roi'r argraff pe na byddai un nofel well fyth yn y gystadleuaeth y byddai gwaith Sian Owen wedi ei wobrwyo.
"Mae gan y nofelydd ddawn dweud o'r radd flaenaf . . . ac y mae gloywder y mynegiant yn rhoi pleser anghyffredin," meddai Rhiannon Lloyd.
Rhoi gwir her
Disgrifiodd John Rowlands hi fel "awdur amlochrog ac uchelgeisiol sy'n rhoi gwir her i'r darllenydd".
"Mae'r mynegiant yn goeth ac yn llawn disgrifiadau mirain sy'n ymylu ar farddoniaeth yn aml," meddai.
Fodd bynnag, gwelai eisiau yr hyn a alwodd yn "llinyn arian thematig" i uno'r cyfan.
Yn awr bydd modd i ddarllenwyr gymharu'r nofel a ddaeth yn ail gydag Y Llyfrgell gan Fflur Dafydd a gipiodd y wobr.
Honno yn nofel y mae ymateb cymysg iddi ar lawr gwlad ond yr adolygwyr yn eithaf unfryd am ei rhagoriaethau er i Elin Llwyd Morgan yn Barn fynd cyn belled a dweud mai'r peth gorau amdani iddi hi yw y clawr!.
Ysgafn ei chyffyrddiad
Un arall fu'n canmol Mân Esgyrn yw Angharad Price, un o enillwyr mwyaf nodedig cystadleuaeth y Fedal Ryddiaith yn yr Eisteddfod Genedlaethol yn ystod y blynyddoedd diwethaf.
Dywedodd bod Mân Esgyrn "Mor sicr . . . ei chrefft, ac mor ysgafn ei chyffyrddiad, ni ellir ond rhyfeddu mai hon yw nofel gyntaf Sian Owen."
Dywedodd i'r awdur lunio tapestri coeth o'r "edefynnau sy'n dal pobl ynghlwm wrth ei gilydd ac wrth eu hamgylchfyd."
Mae'r nofel yn troi o amgylch dychweliad merch 39 oed, Carol, i fro ei mebyd.
Ardal Amlwch ar Ynys Môn ydi'r lleoliad gyda digwyddiadau Gŵyl y Llychlynwyr yn y dref yn gefndir i'r nofel sy'n ymwneud â pherthynas pobl â'i gilydd wrth iddi ddod yn amlwg nad yr hyn a dybiwn ar yr olwg gyntaf yw'r gwirionedd, bob tro.
"Nid oes dim yn amlwg na syml yn eu hanes," meddir.
Cyhoeddir Mân Esgyrn gan Wasg Gomer. £7.99
- I gyd-fynd â chyhoeddi'r nofel bu Sian Owen yn ateb Holiadur 'Cylchgrawn'.